Smartphones, games en andere technologische snufjes, allemaal leuk en aardig. Maar het kan ook tot paniek leiden. Mark Deuze, hoogleraar mediastudies aan de Universiteit van Amsterdam, hoort en leest over schermpjesverslavingen, infobesitas en de gevaren van sociale media voor kinderen. Om die reden besloot Deuze ‘Leven in Media’ te schrijven en adviseert hij af en toe mediavakantie te nemen.

Tips om te leven met media

We kunnen niet meer zonder media leven, ze zijn allesomvattend, doorgedrongen tot ieder aspect van het leven. Niet goed of slecht, het is gewoon zo. De kunst is om te onderzoeken hoe we goed en gelukkig kunnen leven in die digitale wereld. Enkele tips om te leven met de media.

1. Wees niet zo streng voor jezelf

We stellen hoge eisen aan onszelf wanneer het gaat over wat wel allemaal wel en niet met de media zouden moeten kunnen en doen. Accepteer dat jij fouten kan maken. Media zijn hartstikke moeilijk en worden ook alsmaar ingewikkelder.  Je hoeft niet alles meteen te snappen of te kunnen.

Wees wel nieuwsgierig naar je eigen gedrag, leer het herkennen en lach erom wanneer je binnen een minuut voor de tweede keer naar je telefoon grijpt om te kijken of je een mailtje hebt. In plaats van jezelf te dwingen dat apparaat uit te zetten, kun je beter nagaan waarom je ‘m zo graag aan laat staan.

2. Neem eens een mediavakantie

Met de tip om af en toe eens een mediavakantie te nemen is Deuze terughoudend. Er zijn namelijk veel wetenschappers die een hele carrière maken van ‘digital detoxen’. Bovendien kan lang niet iedereen een mediapauze nemen. Heb je familie over de grens, dan is de smartphone een levenslijn en je familie kun je niet zo maar uitzetten.

Toch zijn mediavakanties over het algemeen zinnig. Wie elke dag de krant leest, kan depressief worden. Internet een weekje niet. Bel mensen in plaats van ze een app te sturen, vraag iemand uit zonder Tinder, schrijf weer eens een brief. Geen slecht idee. Moeten we afkicken van media, of zijn we met z’n allen verslaafd? Dat ben je pas als die smartphone of game andere dingen in je leven verdringt en dat komt in de praktijk gelukkig zelden voor.

3. Minder controle, meer gesprek

Regels voor kinderen om op hun iPad te gaan, geven de illusie van controle. Maar als je niet weet wat er in die minuten gebeurt, geen interesse hebt in wat hij of zij op dat apparaat doet, en je kind jou de hele dag met een smartphone is de hand ziet, dan is het opvoedkundig gezien zinloos.

Ontdek van je kind wat hij het mooiste vindt om samen te spelen op dat ding. Wat vindt hij leuk op YouTube?Welke nieuwe spelletjes kunnen jullie samen spelen. Tijdje op de bank gezeten? Ga daarna lekker samen buiten spelen. Kinderen hebben hulp nodig mediawijs te worden. We leven niet met media, maar in media.

4. Grijp de macht

Sociale media zijn machteloos als wij ze niet volstoppen. Dus grijp die macht! Denk na over het verhaal dat je wil vertellen op bijvoorbeeld Instagram of Twitter. Media zijn je etalage. Zet professionele informatie op je Facebook en slechts een paar persoonlijke details.

Stel je koopt je kleren altijd online, dan weet google precies wat jij mooi vindt. Dit kun je zelf in de war schoppen. Hoe? Maak er een spel van om de meest vreselijke dingen op te zoeken op de website. De zoekmachine heeft dan op een gegeven moment geen idee meer wat het met je aan moest. De conclusie hier is om soms een andere identiteit aan te nemen en te spelen met de macht die je hebt.

Leven in media van Mark Deuze