De Apenheul onderzoekt of orang-oetanvrouwen door op een touchscreen foto’s te bekijken, al een voorkeur kunnen aangeven voor potentiële lovers. ‘Tinder voor orang-oetans’ noemt het Apeldoornse dierenpark het onderzoek dat de komende vier jaar wordt uitgevoerd.
De dierentuin wil dat hun orang-oetan Samboja een keer zwanger wordt, maar dan wel van een man die door het internationale fokprogramma wordt geselecteerd. Voordat de mannetjes op het vliegtuig worden gezet, willen ze kijken of Samboja haar man eerst kan keuren. Het zou veel helpen als al op voorhand duidelijk is of er een vonkje overslaat. Apenheul hoopt daar via het ‘emotie-onderzoek’ meer over te leren. Emotie is evolutionair van groot belang, schetst Thomas Bionda van Apenheul. ,,Als je in de natuur een emotie niet goed leest, kan het maar zo je laatste moment zijn.”
Touchscreen
De vraag hoe orang-oetans emoties lezen, ligt op het bordje bij evolutionair psycholoog Evy van Berlo (Universiteit van Leiden). Zij bouwt voort op eerdere tests die bij Apenheul werden gehouden. Menselijke bezoekers van het dierenpark bleken sneller te reageren als foto’s emotie bevatten, bijvoorbeeld van seksuele of agressieve aard. Later werd onderzoek gedaan bij bonobo’s. ,,Een zeer bedreigde soort die evolutionair dicht bij de mens staat”, aldus Van Berlo. Ook zij kregen op een touchscreen foto’s gepresenteerd. Voor foto’s met ‘positieve prikkels’ toonden ze verhoogde aandacht. ,,Foto’s waarop bonobo’s elkaar vlooien bijvoorbeeld of seks hebben.”
Voor de test met de orang-oetans werd het scherm dat voor de bonobo’s was gebruikt, aangepast. ,,Toen de verzorgers hoorden dat we deze proef wilden doen, keken ze ons aan met een blik van: hoe ga je zo’n ding orang-oetanproof maken”, grijnst Van Berlo. ,,Dat hebben we serieus genomen: om het touchscreen hebben we een stevig metalen frame laten maken.”
Orang-oetanproof
Twee ‘oudjes’ mochten er twee weken geleden als eerste gebruik van maken en op de foto’s reageren door op het scherm te tikken. Dat ging goed. ,,Toen kwam Samboja het verblijf binnen. Ze was heel geïnteresseerd. Toen begon ze te trekken aan de opstelling die we hadden gemaakt. Vervolgens wurmde ze haar nagels tussen het beeldscherm en het randje. Je hoorde meteen ‘krrr, krrr…’. Daarna gaf ze er een klap tegenaan. ‘Krrrrrrrr!’ Kapot. Het beeldscherm sneuvelde.” De uitdaging is nu een manier te bedenken die zelfs bestand is tegen de vernielzucht van Samboja en haar groepsgenoten, zegt Bionda.
Puber
Samboja lijkt qua uiterlijk en gedrag heel erg op haar moeder Sandy, die als bijnaam ‘de sloper’ kreeg, doordat ze vastgelaste moeren wist los te peuteren en met een steen een ruit aan gruzelementen smeet. Samboja is aan de pil omdat ‘de kerels’ bij haar in de buurt haar best een lekker ding beginnen te vinden. Als haar man wordt gevonden, kan hij vanuit verre oorden als Singapore op transport. Eenmaal in Nederland is het echter maar afwachten of het klikt tussen de beoogde tortelduifjes. Keuren ze elkaar geen blik waardig dan zit er maar één ding op: terug naar huis en een nieuwe hunk selecteren.
Bron: De Stentor
